Regelmatig krijg ik de vraag: ‘Ik heb een leuk idee voor een boekje. Zou jij daar eens naar willen kijken?’. Ik begrijp die vraag heel goed, want kinderboeken schrijven is één van de leukste dingen die er zijn. En iedereen heeft fantasie en veel mensen vertellen graag verhalen. Als die verhalen dan ook nog in een boek verschijnen, dan is dat fantastisch. Ik heb na mijn eerste afspraak bij een uitgever zitten juichen in de auto. Een droom kwam uit.
Veel mensen schrijven dus regelmatig iets en willen dat graag gedrukt zien. Dat eerste boek ontstaat dikwijls naast andere werkzaamheden; niemand zegt zijn baan of studie op om zijn eerste kinderboek te schrijven. Maar hoe pak je het nou aan om een uitgever te vinden? Ik benadruk vaak dat ‘een boekje schrijven’ misschien wel iets is dat je er even tussendoor of ernaast doet, maar kinderboekenschrijver zijn is een vak. Wil je succes hebben en enige bekendheid opbouwen, dan moet je waarschijnlijk jarenlang heel hard aan je oeuvre werken.
Hieronder mijn antwoorden op vier vaak gestelde vragen. Hopelijk heb je er iets aan.
1. Wilt u mijn tekst lezen?
Je tekst door iemand laten lezen is zeker een goed idee. Ik doe geen manuscriptbegeleiding, omdat ik daarvoor te weinig tijd heb. Ik wil ook niet snel iets roepen. Ik weet van mezelf dat ik heel erg kritisch ben en ik vind het niet eerlijk om zomaar een snelle, wellicht negatieve, reactie te geven. Met de juiste adviezen kun je misschien heel goed vooruit. Er zijn wel wel andere schrijvers die tegen betaling mensen begeleiden. Het is ook een mogelijkheid om een schrijfcursus te volgen of je manuscript op te sturen naar een manuscriptbeoordelingsbureau.
2. Ik heb een idee voor een boek. Wil je dat beoordelen?
Een idee – zelfs een heel briljant idee – is geen boek. Daarvoor moet het eerst opgeschreven zijn en daaruit blijkt het vakmanschap. Een matig idee kan een prachtig boek worden en van een briljant idee kan niets overblijven als het niet goed wordt uitgewerkt.
Ik denk dat een idee een goed idee is, als je er als schrijver er zo enthousiast over bent dat je bereid bent er gedurende een lange tijd elke dag een paar uur aan te werken.
Soms willen mensen dat ik hun idee beoordeel om er voor hen een boek van te maken. Maar het leuke van schrijver zijn, vind ik het uitwerken van mijn eigen ideeën. Dus dat doe ik niet.
Vaak willen mensen niet zozeer hun idee laten toetsen, maar het raamwerk van hun boek, omdat ze ergens vastgelopen zijn in de uitwerking. Ze denken dan dat het aan hun idee ligt. De kans is groter dat het een gebrek aan vaardigheid is. Een schrijfcursus, veel oefenen of begeleiding van een schrijver is dan de oplossing.
3. Hoe zoek ik een uitgever die geïnteresseerd is in mijn boek?
Bekijk in de boekwinkel welke boeken qua genre lijken op de jouwe en bekijk door wie deze worden uitgegeven. Stuur aan deze uitgevers je verhaal per post, met een beleefd briefje erbij, een zeer beknopte inhoud en alleen de eerste hoofdstukken.
Maak in de brief duidelijk dat je niet zomaar eens een ‘boekje’ wilt schrijven, omdat je dat leuk lijkt, maar dat je serieuze plannen hebt om de rest van je leven schrijver te zijn en daar al je energie en tijd voor wilt gaan gebruiken.
Je eerste boek zal namelijk niet zoveel opleveren, dus voor een uitgever is dit een grote investering. Om een uitgever te interesseren voor je boek, zou je je moeten afvragen hoe serieus je roeping is. Wil je echt kinderboekenschrijver zijn? Wil je de rest van je leven hier keihard voor werken?
4. Maak ik meer kans als mijn verhaal geïllustreerd is en hoe zoek ik dan een illustrator?
Ik raad af om je verhaal geïllustreerd aan te leveren bij een uitgever. Goede illustratoren zijn erg druk en werken alleen in opdracht van een uitgever. Je kunt wel een illustrator benaderen die in hetzelfde schuitje zit als jij: iemand die graag een boek wil illustreren, maar nog geen uitgever gevonden heeft. De kans dat een uitgever zowel de tekst als de tekeningen goed vindt, is echter erg klein. Je verkleint hiermee dus je kansen.
Als je je boek in eigen beheer wilt uitgeven, zul je om die reden misschien een illustrator zoeken. Bedenk dat de kosten van uitgeven in eigen beheer dikwijls hoger zijn dan de opbrengsten. Daarnaast mist je boek de redactie, kritische beoordeling en begeleiding van een uitgever. Je zult zelf de verkoop moeten regelen. Dat vraagt veel tijd en inspanning. Uitgeven in eigen beheer is voor beginnende schrijvers over het algemeen geen goed verdienmodel. Wanneer je echter vooral de voldoening wilt hebben om een boek uit te geven om onder vrienden en bekenden te verspreiden, dan zou ik dat zeker doen.
Hopelijk heb je iets aan deze antwoorden.
Mooi stuk, Rian! Helder en duidelijk. En nog steeds up to date!
Dank je wel voor deze nuttige informatie Rian!