Dalende leesvaardigheid, verslaving aan mobieltjes en nu wil het nieuwe kabinet ook nog de btw op boeken en kranten verhogen naar 21%. Tijd om het tijd te keren. Maar wat wil het nieuwe kabinet? Wat gaan ze doen om het leesniveau te verbeteren? Boeken duurder maken! De nieuwe regering wil de btw op boeken per 1 januari 2026 verhogen van 9% naar 21%.
Europa
Zijn wij het enige land in Europa met een laag btw op boeken? Zijn wij Gekke Henkie? Of komt het door ons kleine taalgebied dat wij deze maatregel nodig hebben om boeken betaalbaar te houden?
Ik zocht het op. Bijna alle landen, ook die met een groter taalgebied, houden de btw laag. In Engeland is de belasting zelfs 0%, net als in Ierland en Tsjechische republiek. Alleen Denemarken heeft een hoog tarief. Daar kopen mensen ook heel weinig boeken, heb ik me laten vertellen toen een boek van mij in het Deens verscheen en de oplage laag was. Ze lenen vooral in bibliotheken.
Is een hogere btw erg? Ja! De leesvaardigheid holt achteruit. Goed leren en blíjven lezen is essentieel voor een ontwikkelde samenleving. We hebben breed geïnformeerde burgers nodig om de democratie te beschermen en te strijden tegen nepnieuws.
Ook kranten en tijdschriften krijgen straks te maken met een hoger btw-tarief. We hebben goed geïnformeerde burgers nodig om de democratie te beschermen.
En cultuur? Ook dat is belangrijk. Kermis en pretparken zijn er voor het vermaak, maar cultuur draagt iets wezenlijks bij dat betaalbaar moet blijven. De makers moeten kun talenten kunnen blijven ontplooien.
Dus waar zijn we mee bezig?
Hoe ziet 21% btw op boeken eruit?
In dit filmpje laat ik eerst zien hoe de prijs van een boek is opgebouwd. Wie moet er aan de netto verkoopprijs verdienen? Dat zijn onder andere de boekwinkel, drukker, illustrator, schrijver en uitgever. Het kan allemaal net uit.
Daarna laat ik zien welk deel van de bruto prijs er naar de overheid gaat in de vorm van btw: 9% is al veel, 21% is helemaal enorm. De netto prijs kan niet omlaag en dus zullen boeken veel duurder moeten worden om uit de kosten te komen.
Ach ja, zegt het kabinet. Jammer voor de elite. Alleen de elite koopt boeken.
Is dat zo? Ook bibliotheken moeten duurder boeken inkopen en kunnen dus minder aanschaffen of ze moeten de prijs van lidmaatschap verhogen. Scholen kunnen minder boeken inkopen. Leerlingen betalen meer voor hun studieboeken. Iedereen wordt hierdoor getroffen.
Een heel slecht idee dus!
